Obowiązkowy audyt energetyczny 2026 – nadchodzą rewolucyjne zmiany w przepisach

Audyt energetyczny – jak było do 2025 roku?

Dotychczasowe przepisy Ustawy o efektywności energetycznej były jasne. Obowiązek przeprowadzania audytu energetycznego co 4 lata dotyczył wyłącznie dużych przedsiębiorstw.

Za „dużego przedsiębiorcę” uznawano firmę, która spełniała jedno z poniższych kryteriów:

• zatrudniała średniorocznie 250 lub więcej pracowników lub
• osiągała roczny obrót netto przekraczający 50 milionów euro i jej suma aktywów bilansowych przekroczyła 43 miliony euro.

Mikro, mali i średni przedsiębiorcy byli z tego obowiązku ustawowo zwolnieni.

Audyt energetyczny 2026: obowiązek zależny od zużycia, nie wielkości firmy

Projekt nowelizacji (numer UC77) całkowicie zmienia dotychczasowe zasady. Kryterium „wielkości” firmy (mierzone zatrudnieniem i finansami) ma zostać zastąpione przez kryterium rzeczywistego zużycia energii. To kluczowa informacja, gdyż nawet jeśli firma zatrudnia 50 osób i jest klasyfikowana jako MŚP, ale jest energochłonna, wówczas zostanie objęta nowymi obowiązkami.

Co ważne, pod uwagę brane będzie sumaryczne średnie roczne zużycie energii finalnej z ostatnich trzech lat, uwzględniające wszystkie nośniki energii: prąd, ciepło, gaz ziemny czy paliwo.

Nowe progi obowiązków dla przedsiębiorstw

Projekt ustawy wprowadza dwa kluczowe progi, od których zależeć będą nowe obowiązki:

1. Próg > 10 TJ (ok. 2,78 GWh / 2778 MWh) rocznie. Przedsiębiorstwa, których średnie roczne zużycie energii przekroczy 10 TJ, będą zobowiązane do przeprowadzenia obowiązkowego audytu energetycznego przedsiębiorstwa co 4 lata. Pierwszy audyt na nowych zasadach musi zostać wykonany do 11 października 2026 r.
2. Próg > 85 TJ (ok. 23,61 GWh / 23 611 MWh) rocznie. Firmy o zużyciu, przekraczającym 85 TJ rocznie, zostaną zobligowane do wdrożenia certyfikowanego systemu zarządzania energią (zgodnego np. z normą ISO 50001). Czas na wdrożenie systemu zarządzania energią upłynie 11 października 2027 r.

Wówczas to przedsiębiorstwa, które wdrożą i utrzymają certyfikowany system zarządzania energią (np. ISO 50001), będą zwolnione z obowiązku wykonywania cyklicznego audytu co 4 lata. Ustawodawca przyjął bowiem założenie, że certyfikowany system zarządzania energią stanowi nadrzędną formę nadzoru nad efektywnością energetyczną, wymuszając na organizacji ciągły monitoring zużycia mediów, systematyczną optymalizację procesów oraz regularne przeglądy energetyczne. Tym samym, wdrożenie ISO 50001 nie tylko realizuje wymogi ustawowe dla największych odbiorców, ale stanowi również skuteczną strategię zarządzania efektywnością energetyczną, eliminującą konieczność zlecania zewnętrznych audytów co 4 lata.

Niewykonanie Audytu = Wysokie kary za niedopełnienie obowiązków

Nowe przepisy, podobnie jak obecne, przewidują dotkliwe sankcje finansowe za zignorowanie obowiązku audytowego.

Przedsiębiorstwo, które nie przeprowadzi obowiązkowego audytu energetycznego w wymaganym terminie, naraża się na karę finansową. Zgodnie z przepisami, kara ta może sięgnąć nawet 5% rocznego przychodu (obrotu) osiągniętego w poprzednim roku podatkowym. Karę wymierza Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (URE).

Twoja firma w obliczu zmian – postaw na sprawdzone wsparcie

Nawigowanie w gąszczu nowych przepisów, przeliczanie jednostek energetycznych i ryzyko błędu przy kwalifikacji przedsiębiorstwa to wyzwania, z którymi nie musisz mierzyć się sam. Samodzielna analiza może prowadzić do kosztownych pomyłek, dlatego w Energy Solution przejmujemy ten proces, oferując kompleksowe wsparcie dostosowane do nowych regulacji.

Oto jak przeprowadzimy Twoją firmę przez proces transformacji:

1. Weryfikacja obowiązku i analiza zużycia: Nasi eksperci przeanalizują Twoje faktury i dane o zużyciu wszystkich nośników energii (prąd, gaz, ciepło, paliwa), precyzyjnie określając, czy i jakim obowiązkom podlegasz.
2. Realizacja Audytu Energetycznego Przedsiębiorstwa: Jeśli średnie roczne zużycie energii przekroczy 10 TJ i Twoja firma zacznie kwalifikować się do audytu, przeprowadzimy go zgodnie z najwyższymi standardami. Nasz audyt to nie tylko spełnienie wymogu prawnego, ale przede wszystkim „mapa drogowa” wskazująca, gdzie uciekają pieniądze i jak zredukować koszty operacyjne.
3. Wdrożenie Systemu Zarządzania Energią (ISO 50001): Dla przedsiębiorstw o największym zużyciu (>85 TJ) oferujemy pełne wsparcie we wdrożeniu certyfikowanego systemu. Pomożemy Ci przejść przez cały proces, co nie tylko zwolni Cię z cyklicznych audytów, ale pozwoli na trwałe zarządzanie efektywnością energetyczną.
4. Finansowanie zmian modernizacyjnych: Audyt to dopiero początek. Pomożemy Ci przekuć zidentyfikowane oszczędności w zysk, pozyskując Białe Certyfikaty (Świadectwa Efektywności Energetycznej) za planowane modernizacje. To realna gotówka, która może pokryć znaczną część kosztów inwestycji.
5. Stały monitoring zużycia energii: Aby w przyszłości nie dać się zaskoczyć progom zużycia, wdrażamy systemy Smart Metering. Dzięki nim zyskasz podgląd zużycia mediów w czasie rzeczywistym, co pozwoli na bieżącą kontrolę i unikanie kar za przekroczenia mocy czy energii biernej.

Podsumowanie

Rewolucja w przepisach sprawi, że obowiązek audytu obejmie tysiące firm MŚP, uzależniając go od zużycia energii. Nie musisz mierzyć się z tym sam – w Energy Solution przejmujemy cały proces: od weryfikacji czy podlegasz nowym wymogom, przez realizację audytu lub wdrożenie ISO 50001, aż po pozyskanie finansowania z Białych Certyfikatów.

Skontaktuj się z nami – pomożemy Ci spełnić ustawowy obowiązek i zamienić go w realny zysk dla Twojego biznesu.