Rachunki za energię w 2026 roku – co się zmieni? Przegląd nowych stawek opłat i wyliczenia skali podwyżek
Rok 2026 przyniesie rewolucję w strukturze kosztów na rachunkach za energię elektryczną, stawiając firmy przed wyzwaniem drastycznych podwyżek niektórych składników opłat. Chociaż znika jeden z elementów kosztów – opłata przejściowa – gwałtowny wzrost pozostałych sprawi, że finalny rachunek dla firm wzrośnie, a koszty dystrybucyjne mogą skoczyć o ponad 50% niezależnie od wielkości przedsiębiorstwa. W niniejszym artykule szczegółowo omawiamy cztery kluczowe pozycje faktury: wzrost opłaty mocowej i opłaty OZE, stabilizację opłaty kogeneracyjnej oraz likwidację opłaty przejściowej, prezentując jednocześnie szczegółową symulację kosztów opartą na twardych danych, która nie pozostawia złudzeń co do skali nadchodzących zmian.
Opłata mocowa – rekordowy wzrost o ponad 55%
Największym wyzwaniem dla budżetów firm w nadchodzącym roku będzie gwałtowny wzrost opłaty mocowej. Dla odbiorców biznesowych stawka ta wzrośnie z obecnych 141,20 zł/MWh do aż 219,40 zł/MWh. Oznacza to podwyżkę o ponad 55%, którą boleśnie odczują zwłaszcza przedsiębiorstwa działające w godzinach szczytowego zapotrzebowania.
Opłata mocowa, obowiązująca w Polsce od 2021 roku na mocy ustawy o rynku mocy z 8 grudnia 2017 roku, nie jest należnością za faktycznie zużytą energię, lecz opłatą za gotowość elektrowni do dostarczenia mocy i utrzymanie bezpieczeństwa energetycznego kraju. Podczas gdy gospodarstwa domowe oraz mniejsi odbiorcy (taryfa C1 do 16 kW) rozliczani są ryczałtowo, większość przedsiębiorstw płaci stawkę zmienną, zależną od profilu zużycia. W 2026 roku opłata ta będzie naliczana za energię pobraną w dni robocze między 7:00 a 21:59.
Koszt ten można jednak znacząco obniżyć poprzez świadome zarządzanie profilem zużycia, ponieważ odbiorcy są przydzielani do jednej z czterech kategorii (K1–K4), płacąc od 17% stawki bazowej przy płaskim profilu (różnica w dobowym poborze < 5%) do pełnych 100% przy dużej zmienności (różnica ≥ 15%). O tym, jak zoptymalizować koszt opłaty mocowej przeczytasz w artykule “Opłata mocowa w 2026 roku gwałtownie wzrośnie. Jak obniżyć jej koszty?”.
Opłata OZE – wzrost o ponad 100%
Kolejną istotną zmianą jest nowy poziom opłaty OZE. Urząd Regulacji Energetyki (URE) przedstawił stawkę na 2026 rok, która wyniesie 7,30 zł za MWh. Stanowi to wzrost o ponad 100% w porównaniu ze stawką obowiązującą w 2025 roku, która wynosiła 3,50 zł/MWh.
Opłata ta wspiera wytwarzanie energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych oraz mechanizmy zapewniające wysoki udział „zielonej energii” w krajowym miksie energetycznym. Środki z niej pochodzące trafiają do wytwórców OZE jako gwarancja ceny za sprzedaną energię, a w przyszłości będą wspierać także morskie farmy wiatrowe oraz wytwarzanie biometanu.
Opłata kogeneracyjna – stawka bez zmian
Wbrew wcześniejszemu projektowi, który zakładał wzrost opłaty kogeneracyjnej do poziomu 4,36 zł/MWh, ostatecznie nie dojdzie do podwyżki tego składnika w 2026 roku. Minister Energii podpisał rozporządzenie, zgodnie z którym stawka opłaty kogeneracyjnej w 2026 roku pozostanie na niezmienionym poziomie i wyniesie 3,00 zł za MWh.
Cel opłaty kogeneracyjnej jest ściśle związany z finansowaniem promowania wytwarzania energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji, czyli równoczesnemu wytwarzaniu energii elektrycznej i ciepła.
Opłata przejściowa – całkowita likwidacja
Na koniec dobra wiadomość – od 1 stycznia 2026 roku z naszych rachunków zniknie opłata przejściowa. Decyzją Ministra Energii ten składnik rachunku przestaje obowiązywać, co wynika z faktu, że nie jest on już konieczny dla bezpieczeństwa energetycznego i funkcjonowania systemu.
Opłata przejściowa była dotychczas naliczana w ramach opłat dystrybucyjnych i służyła rekompensacie dla wytwórców energii w związku z rozwiązaniem Kontraktów Długoterminowych. W opinii Ministerstwa, jej likwidacja wpisuje się w strategię obniżania kosztów energii i wprowadzania oszczędności zarówno dla gospodarstw domowych, jak i przedsiębiorstw.
Symulacja kosztów: Rok 2025 vs 2026
Czy likwidacja jednej opłaty zrekompensuje podwyżki innych? Niestety, matematyka jest nieubłagana. Przygotowaliśmy zestawienie, które pokazuje, jak zmienią się łączne koszty opłat okołodystrybucyjnych (mocowej, OZE, kogeneracyjnej i przejściowej) dla kilku różnych profili firm.
| Dane / Taryfa | 2025 | 2026 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Grupa taryfowa | B21 | B21 | C21 | C11 | B21 | B21 | C21 | C11 |
| Zużycie roczne [MWh] | 12 700 | 540 | 150 | 60 | 12 700 | 540 | 150 | 60 |
| Moc zamówiona [kW/mc] | 2 600 | 200 | 130 | 40 | 2 600 | 200 | 130 | 40 |
| Składowe opłaty mocowej [MWh] | ||||||||
| wolumen K1 | 3 927,258 | 0 | 0 | 0 | 3 927,258 | 0 | 0 | 0 |
| wolumen K2 | 1 023,184 | 0 | 0 | 0 | 1 023,184 | 0 | 0 | 0 |
| wolumen K3 | 357,765 | 0 | 0 | 0 | 357,765 | 0 | 0 | 0 |
| wolumen K4 | 394,717 | 378,00 | 105,00 | 33,00 | 394,717 | 378,00 | 105,00 | 33,00 |
| Stawka opłaty mocowej [zł/MWh] | 141,20 | 219,40 | ||||||
| Opłata OZE [zł/MWh] | 3,50 | 7,30 | ||||||
| Opłata kogeneracyjna [zł/MWh] | 3,00 | 3,00 | ||||||
| Opłata przejściowa [zł/kW] | 0,19 | 0,19 | 0,08 | 0,08 | 0,00 | |||
| KOSZT CAŁKOWITY [zł] | 352 647,33 | 57 339,60 | 15 925,80 | 5 088,00 | 541 282,74 | 88 495,20 | 24 582,00 | 7 858,20 |
| Zmiana 2026/2025 | — | +53% | +54% | +54% | +54% | |||
Przedstawione w tabeli dane ujawniają bardzo spójny obraz podwyżek, który dotknie wszystkich przedsiębiorców niemal w równym stopniu.
- Solidarny wzrost o ponad 50%: Niezależnie od tego, czy firma jest dużym zakładem przemysłowym (B21), czy małym biznesem (C11), wzrost kosztów opłat okołodystrybucyjnych kształtuje się na niemal identycznym poziomie 53-54%.
- Nominalny ciężar dla przemysłu: Choć procentowy wzrost jest zbliżony, w liczbach bezwzględnych to duży przemysł zapłaci najwięcej. Dla przykładowego odbiorcy B21 roczne koszty wzrosną o blisko 190 tysięcy złotych. To potężna pozycja w budżecie operacyjnym.
- Profil zużycia a koszty: Warto zwrócić uwagę, że duży odbiorca (B21) w symulacji posiada zróżnicowany profil zużycia (część wolumenu w tańszych koszykach opłaty mocowej K1-K3). Mimo tej optymalizacji, notuje wzrost kosztów (53%) bardzo zbliżony do firm bez optymalizacji (54%). Sugeruje to, że sam wzrost stawki bazowej opłaty mocowej jest tak silny, że „zjada” on korzyści wynikające z posiadania lepszego profilu.
Podsumowanie
Wniosek jest jeden. W 2026 roku każdy przedsiębiorca – od mikro pod duże firmy – musi przygotować się na to, że ta część rachunku za energię wzrośnie o połowę. Kluczem do minimalizacji strat pozostaje aktywne zarządzanie profilem zużycia, aby wpaść w tańsze przedziały opłaty mocowej (K1-K3) i zminimalizować skutki podwyżek.
Chcesz przygotować swoją firmę na wzrost kosztów energii w 2026 roku? Skontaktuj się z nami, aby zoptymalizować koszty dystrybucyjne.